Monday, April 6, 2009

Prenses Sureyya Esfandiary

ZUMRUT GOZLU MAHSUN PRENSES SUREYYA


Bir zamanlar Tahran'da guzeller guzeli bir Imparatorice yasardi adi Sureyya....

Sah Pehlevi, kizkardesi Prenses Sems; ve Sureyya'nin halasi araciligiyla eline ulastirilan
fotograftaki genc kizin zumrut yesili gozlerine ilk bakista vurulmustu. Hemen Sureyya'yi
Gulistan Sarayi'na davet etti. Resimlerini sinema afislerinde gorme hayaliyle yanip tutusan
guzeller guzeli Sureyya ise oyunculuk yerine saraya davet edilmenin hayalini yasiyordu.
Sureyya "Mahsun Prenses" olarak anilacagi uzun yol bir yola girmisti artik. Tahran yolculugu
oncesi Paris'te birkac guzel elbise diktirmisti. O heyecanli donemde icini rahatlatan soz
ise babasindan geldi: Kizim Sah'i begenmezsen ille de evlenmek zorunda degilsin...

Zumrut gozlu Sureyya, Gulistan Sarayi'nin onune geldiginde sarayda muthis bir
telas yasaniyordu.
Guzeller guzeli Sureyya Sarayin kapilarinin acilmasiyla iceri girdi ve iste o an Sahlarin Sahi Muhammed
Riza Pehlevi iceri girdi ve goz goze geldiler.Adeta bir yildirim carpmisti.
Yillar sonra kaleme aldigi 'Hayatim' adli kitabinda Sureyya
o ani iste soyle anlatiyordu: Karsilastigim adam tahmin ettigimden cok daha ilgincti
ve yakisikliydi.
Gorur gormez asik oldum...



Iki gun icinde Sureyya ile Sah'in nisani resmi olarak ilan edildi.
Ve unutulmayacak o meshur dillere destan dugunun hazirliklari basladi.
Dugune cok az bir zaman kala once tifoya yakalandi,
Narin vucudu, Christian Dior'un yaptigi muhtesem gelinligi
tasiyamayacak durumdaydi. 12 subat 1951'de yataktan kalkali henuz 3 gun olmusken,
Sureyya, tul uzerine gumus kilap islemeli, uzerinde 600 parca elmas bulunan,
20 kilo agirligindaki muhtesem gelinligi giydi.

Butun hazirliklari tamamlanan Sureyya nedimeleri esliginde halasinin koskunden kapiya dogru ilerledi
muhtesem bir arabaya bindi.Onunde ve arkasinda mizrakli suvariler ona eslik ediyor halkin yogun sevgisi
icinden gecip agir agir saraya dogru ilerliyordu.Sanki tum Tahran sokaklardaydi.

Dile kolay, zumrut yesili gozleriyle binbir gece
masallarindaki prensesleri andiran Prenses Sureyya saraya geliyordu...
Kisa suren yolculuktan sonra Sureyya nihayet Mermer Sarayi'nin
onundeydi. 6 nedime Sureyya'ya eslik ediyordu.Sarayin onde gelenleri merdivenlere dizilmislerdi.
Yukarida ise Sah Muhammed,annesi Tac-i Mulk vede Kraliyet Prensesleri duruyordu.Arka tarafta
Prenses Sureyya'nin ailesi yer almisti.Agir adimlarla merdivenleri ciktiktan sonra Sah'in koluna girdi.
Salon bastan basa ciceklerle donatilmisti. Tam iki yuz orkide, iki yuz dal kiraz
cicegi, bin tane kirmizi karanfil, bin iki yuz tane de leylak salkimi Aynali Salonun etrafinda birer
cennet bahcesi gorunumu veriyordu.
Televizyonlar toreninin her anini dakika dakika cekiyordu...

Evlilik hayatinda agiz tadi dilemek amaciyla
Sah, Sureyya'ya icii lokum dolu billur bir kase vermisti. Valide Sultan da uzerlerinden
seker serpiyordu. Ama onun evliligi hic de beklenildigi gibi agiz tadiyla surmedi.
Nikah Tahran'in en sevilen imami Imam Cuma tarafindan kiyildi. Sah ile evlenip evlenmeyecegi
soruldugunda Sureyya'nin yaniti bicak gibi keskindi: "Evet!"

-MUTSUZLUKLAR ZINCIRI VE UZGUN PRENSES-

Sureyya icin yeni bir yasam baslamisti.Tum Kraliceler gibi o da toplumsal sorunlarla ilgileniyor,
sergilerin acilislarinda bulunuyor,okullari denetliyordu.Guzelligi ve kibarligi sayesinde tum ulke
ona hayran kaliyordu.Sah gittikce esine daha cok baglaniyordu.Resmi ziyaretlere katilan Sureyya,
Londra'dan Madrid'e kadar her yerde Sah'a eslik ediyordu.Ata binmek,kayak yapmak,
maclara gitmek,ormanda yuruyus yapmak en buyuk zevkleriydi.Sah,Sureyya'yi mutlu
etmek icin elinden geleni yapiyordu.Mucevherler,Kurkler,villalar,Nev York'a,Hollywood'a ozel geziler...

Fakat gunler su gibi geciyor ve bu ruya gibi yasantiyi tamamlayacak olan veliaht bir turlu
gelmiyordu.Bu onemli sorun akillari kurcalamaya baslamisti.Bir oglu olmadigi takdirde Sah'in
yerine kim gececekti?
1954'un 26 Ekim gunune kadar bu sorunun cevabi vardi.Sah'in kardesi Ali Riza.
Ama mutsuzluklar zincirinin ilk halkasini olusturan 26 Ekim gunu meydana gelen bir ucak kazasinda
Ali Riza hayatini kaybetti.Artik Sureyya doktorlara tasinmaya baslamisti,Her gittigi doktor
ayni cevabi veriyordu "Bir Cocuk Olma Umudu Yok".Sah devlet ve karisi arasinda kalmisti.Sureyya
gittikce hircinlasiyordu ve esiyle arasi aciliyordu.1958 yilinin Subat ayinda olaylar hizlandi.Bir gece
sarisin ve genc bir kadinin Sah'a gosterildigi sirada Sureyya iceri girdi.Adeta yikilmisti.Hemen odasina
donup esyalarini toplamaya baslamisti.Sah'la gorusmeyi reddetmisti.Ertesi gun huzunlu bir sekilde
yalniz basina Saint-Moritz'e gitti.Sah'tan devletin menfaati icin boyle birseye boyun egmekten uzgun
oldugunu belirten bir mektup aldi.14 Mart gunu resmen bosandiklari dunyaya duyruldu.
Artik Hersey Bitmisti....

Sureyya'nin "Prenses"unvani alacagi ve Sah'in kizkardesleri ile ayni haklara sahip olacagi,diplomatik
bir pasaportu ve belirli bir geliri olacagi bildirilmisti.Sah tum Iran'a huzunlu bir yaziyla cok sevdigi
esinden ayrilmak zorunda kaldigini acikladi.Sureyya'nin isil isil gozlerindeki pirilti solmustu kendisine
bundan boyle "uzgun Prenses" denilecekti.
Arsivler ve yazi: ERSIN FAIKZADE
http://www.ersinfaikzade.net


MONAKO VE GRACE KELLY

MONAKO'DA ASK VE HUZUN "GRACE KELLY"


Monako,Akdenize kiyi dunyanin en kucuk ikinci devleti.Sadece 4.5km karelik bu kucuk ulke dunyanin en gorkemli hayatlarini yasiyor oysaki...
Kara sinirlari Fransa ile cevrili olan ulke Monte Carlo sehrindeki kumarhaneleri ile unludur.Yuzolcumu bu kadar kucuk bir ulke olmasina ragmen Formula-1 pistine
sahip,havalani olmayan ancak karayolu ve deniz yolu ulasimi gelismistir. 1297 yilinda François Grimaldi ile kurulan krallik bugunlere kadar Grimaldi ailesi tarafindan
yonetilmis bir cok kez istilalara ve isgallere ugramistir,yonetim sekli olarak Fransa 'nin anayasal hukumlerine uymak zorunda birakilan Monako nun ancak ve ancak
bir tahta varisi durumunda ulke Grimaldi ailesi tarafindan yonetilmeye devam edicekti.Iste Hikayemiz burada basliyor...

12 kasim 1929 da Philadelphia'da dogan Grace Kelly milyoner bir ailenin kizi olarak dunyaya gelmisti,genclik yillarinda yapmak istedigi tek seyin bir gun
ruyalarini susledigi Hollywood da yer almak oldugunu soylerdi hep.Ve ailesinin dayatmalarina ragmen once fotomodellikle basladigi kariyerini ,guzelligi ile dikkatleri cekerek
sinema filmlerine tasidi.Ilk filmini 22 yasinda Fourteen Hours” (1951) da oynadi ve arkasindan “High Noon” (1952) izledi.Oyunculuk kariyerinin üçüncü yilinda Clark Gable
and Ava Gardner ile “Mogambo”da rol aldi.Oyunculugunun ve guzelliginin etkisi ile bir anda tum Amerika ve dunyanin gozdesi olmustu. 4 yil sonra Bing Crosby ile oynadigi
“The Country Girl” filmiyle onu En Iyi Kadin Oyuncu Oscar’i ile ödüllendirdi.Ve kariyerinin 5. yilinda Frank Sinatra ile oynadigi ve son filmi olan High Society ile Hollywood'a
veda etti istemeyerekde olsa.Cunku gonlunu bir Prens'e kaptirmisti.Prens Rainer ile Grace Kelly nin evliligi ve iliskileri yillar boyunca hep tartisildi.

Prens'in Grace Kelly'i es olarak kabul etmesinin nedenlerini Katolik ve cocuklara asiri bagligi dedikodulari hep suregelmistir.Bunun yaninda kariyerinde herzaman zirvede olusu,iyi
bir aileden gelmeside faktorlerdendi.
Ve 1956 yili,Prenses Sureyya nin tum dunyayi kasip kavuran haberleri yanina Grace Kelly ve Prens Rainer'in muhtesem dugunleri eklenmisti.Ayni yil evlenmisti ikiside,iki masal
prensesi...Sonlari aci olsada Prenses Grace Kelly esine once 1957 de Caroline'i ,oglu Prens Albet'i(1958)ve kucuk kizi Prenses Stephanie'yi(1965)vermisti.Artik Monako nun korkulari
sona ermisti taht kurtulmustu,Sureyya icin ne yazikki bu gerceklesemedi ve bahtsiz sekilde surgunde yasamini surdurdu.Grace Kelly'nin sohreti bir anda bu kucuk ulkeyi Amerika li
zenginlerin ugrak yeri haline getirdi,dev kumarhaneler modernlesmeyi yaninda getirdi.Monako son surat yenileniyordu populerligi okadar cok arttiki,ulke adeta en zenginler arasina girdi bir kac
on yillik surede.Evlilik hayatlarinda bir cok sosyal gorevlerde bulunan Prenses vakiflar kurarak sadece Monako da degil Avrupa da da ses getirmisti.Kizlarindan Stephanie nin ucariligi onu
cok uzsede bir turlu cikis yolu bulamiyordu.Bir ara long play ler cikaran Stephanie simarikliktan taviz vermiyordu.1982 yilinda kizi Stephanie ile gecirdigi bir trafik kazasinda trajik sekilde
can verdi,kazayi ufak yaralarla atlatan Stephanie ise yillar yili bu acinin icinde kavruldu.Gorulmemis bir cenaze toreni ile son yolculuguna ugurlanan guzel prenses in arkasindan yururken
esi Prens Rainer'in goz yaslari tum dunyayi aglatmisti.Prenses Diana'ya bir cok konuda ogutler veren Grace Kelly nin akibetini ne yazikki oda yasadi.

Sohretle kutsanmis yasamlarda cogu zaman yalnizlik ve trajik sonlar onlari golge gibi takip ediyor.Prenses Grace Kelly belki artik yok ama onun isminin
yasattigi bir ulke var,Monako.
Prenses'in arkasindan en cok sevdigi sair Halil Gibran dan su dizeler soylenir "Ask seni Cagirdiginda onu izle,sesi hayallerini darmadagin etse bile".

Sevgilerimle
Ersin Faikzade
www.ersinfaikzade.net
info@ersinfaikzade.net